Lexical influences of French language on European Portuguese. Based on a translation of Flaubert’s “Madame Bovary”

Celem pracy „Wpływy leksykalne języka francuskiego na europejską wersję portugalskiego. Na podstawie tłumaczenia «Pani Bovary» Flauberta” jest pokazanie, w jaki sposób język francuski przyczynia się do zmiany zasobu słownictwa europejskiego wariantu portugalszczyzny. Poprzez analizę tłumaczenia „Madame Bovary” opublikowanego w 1904 r. opisujemy serię zjawisk, które pozwalają nam na wyciągnięcie wniosków dotyczących samego korpusu, jak również historii portugalsko-francuskich kontaktów językowych.Rozdział „Kontekst historyczny”, który otwiera naszą pracę, jest poświęcony relacjom politycznym i społecznym pomiędzy Portugalią a Francją. Prezentacji tych czynników pozajęzykowych towarzyszą zarazem przykłady galicyzmów leksykalnych właściwych każdej z epok.W drugim rozdziale („Kwestie językoznawcze”) definiujemy podstawowe pojęcia związane z kontaktem dwóch lub więcej języków (podrozdział 2.1. „Języki w kontakcie”) i wypracowujemy aparat konceptualny systematycznego opisu konkretnych przykładów leksykalnych (2.2. „Narzędzia analizy”); wyjaśniamy również nasze rozumienie terminu „galicyzm” (2.3. „Galicyzm”). Korzystamy zarówno z portugalskich, jak i polskich prac filologicznych; te ostatnie poszerzają naszą perspektywę i rzucają nowe światło na klasyfikacje już istniejące w literaturze portugalskojęzycznej. Zasadniczą częścią rozdziału praktycznego (3. „Analiza korpusu”) jest nasz słownik galicyzmów leksykalnych znalezionych w korpusie (3.2. „Słownik”), poprzedzony obserwacjami metodologicznymi, którym towarzyszy analiza ilościowa wyników (3.1. „Metodologia”). Pracę zamykają „Wnioski”, stanowiące podsumowanie naszych rozważań.The purpose of the thesis “Lexical influences of French language on European Portuguese. Based on a translation of Flaubert’s «Madame Bovary»” is to show how French language contributes to modification of the vocabulary of the European variant of Portuguese. With our analysis of “Madame Bovary”’s translation published in 1904, we describe a number of phenomena which enables us to draw conclusions related to the corpus as such and to the history of Portuguese-French linguistic contacts.The chapter “Historical context”, that opens our thesis, is dedicated to political and social relations between Portugal and France. The presentation of those extra-linguistic factors is, however, accompanied by examples of lexical Gallicisms proper of each epoch.In the second chapter (“Linguistic matters”), we define basic notions related to contact between two or more languages (subchapter 2.1. “Languages in contact”) and elaborate our conceptual apparatus of systematic description of specific lexical cases (2.2. “Tools for analysis”); we also clarify our understanding of the term “Gallicism” (2.3. “Gallicism”). We resort both to Portuguese and Polish philological works; the last ones extend our perspective and throw a new light on the classifications already existing in the Portuguese language literature.The essential part of the practical chapter (3. “Analysis of corpus”) is our dictionary of lexical Gallicisms found in corpus (3.2. “Dictionary”), preceded by methodological observations accompanied by a quantitative analysis of results (3.1. “Methodology”). The thesis ends with “Conclusions”, in which we resume the effects of our considerations.O objetivo da tese “Influências lexicais da língua francesa no português europeu. Com base numa tradução de «Madame Bovary» de Flaubert” é mostrar como a língua francesa contribui para modificação do léxico da variante europeia do idioma português. Com a nossa análise da tradução de “Madame Bovary” publicada em 1904, descrevemos uma série de fenómenos que nos permite tirar conclusões relativas ao próprio corpus e à história dos contactos linguísticos luso-franceses.O capítulo “Contexto histórico”, que abre a nossa tese, é dedicado às relações políticas e sociais entre Portugal e a França. A apresentação destes fatores extralinguísticos é, no entanto, acompanhada de exemplos de galicismos lexicais próprios de cada época.No segundo capítulo (“Questões linguísticas”), definimos noções básicas relacionadas com contacto entre dois ou mais idiomas (subcapítulo 2.1. “Línguas em contacto”) e elaboramos o nosso aparato conceitual de descrição sistémica de casos lexicais concretos (2.2 “Ferramentas de análise”); também esclarecemos o nosso entendimento do termo “galicismo” (2.3. “Galicismo”). Recorremos tanto a trabalhos filológicos portugueses como polacos; estes últimos alargam a nossa perspetiva e fazem nova luz sobre as classificações já existentes na literatura lusófona.A parte essencial do capítulo prático (3. “Análise do corpus”) é o nosso dicionário de galicismos lexicais encontrados no corpus (3.2. “Dicionário”), precedido por observações metodológicas, acompanhadas de uma análise quantitativa dos resultados (3.1. “Metodologia”). A tese acaba com “Conclusões”, em que resumimos os efeitos das nossas considerações